Historia kościoła
Kościół Opatrzności Bożej w Bielsku-Białej należy do najpiękniejszych świątyń na Podbeskidziu.
Jest też jednym z najcenniejszych zabytków Bielska-Białej. Dwie piękne wieże kościelne, między którymi znajduje się zegar z 1888 r., są wyróżnikiem bialskiej panoramy.
Początki świątyni sięgają XVIII w.
Świątynia, będąca zabytkiem architektury późnobarokowej, została zbudowana w latach 1760-69, zaś ostatecznie poświęcona w 1792 r.
Składała się początkowo tylko z kwadratowej nawy przylegającej do dwóch małych wież. W XIX w. dwukrotnie ją przebudowano, powiększając o drugą nawę, boczne galerie, prezbiterium, podwyższając wieże, zmieniając fasadę i poszerzając chór. Uzyskała przez to imponujący wygląd.
Ponownie poświęcona została w 1889 r.
Z historią powstania kościoła wiąże się podanie o cudownej światłości, jaką miał widzieć w tym miejscu handlarz płótnem, późniejszy burmistrz Białej, Baltazar Damek.
Dlatego postawił tu krzyż, przy którym w 1707 r. cudem uniknął śmierci z ręki szwedzkiego żołnierza. W podzięce za ocalenie ufundował na miejscu krzyża kaplicę Opatrzności Bożej.
Zburzyli ją protestanci, ale Damek zastąpił ją jeszcze większą. A później została ona objęta opieką przez misję jezuitów. W 1760 r. rozpoczęli oni budowę murowanej świątyni. Jej projektantem był Jan Józef Polaczek, a pracami budowlanymi kierowali Gotfryd Beger i Jan Fieber.
Rozwiązanie zakonu nie przerwało budowy, którą wsparli funduszami bialscy katolicy.
Rokokowe wyposażenie kościoła z drugiej połowy XIX w. zachwyca pięknem form i zdobnictwa.
Słynna jest tutejsza ambona o oryginalnym kształcie, symbolizującym Łódź Piotrową.
Warto przyjrzeć się dokładnie głównemu, drewnianemu neobarokowemu ołtarzowi z obrazem „Cudowne rozmnożenie chleba”, nad którym widnieje napis w języku łacińskim „Deus providebit”. Słowa te są odpowiedzią Abrahama na pytanie Izaaka o jagnię na ofiarę, którą idą wspólnie złożyć (Rdz 22, 8). Można je tłumaczyć jako „Bóg się zatroszczy”: przewidzi, przygotuje, zadba. Czasownik „providebit” ma ten sam rdzeń, co łacińskie określenie Bożej opatrzności, „providentia” – w ten sposób napis nad ołtarzem nawiązuje zarówno do troskliwego spojrzenia Boga (oko wpisane w trójkąt powyżej), jak i do konkretnego wyrazu tej troski (rozmnożenie chleba przedstawione poniżej). Oko konesera zauważy też od razu inne wartościowe elementy wystroju świątyni: chrzcielnicę, ołtarzowe posągi czterech świętych, ołtarze boczne z posągami świętych, obrazy świętych w galeriach bocznych. Autorem pięknych stacji drogi krzyżowej z 1869 r. jest słowacki malarz Piotr Bohun.
Z drugiej połowy XIX w. pochodzą też neobarokowe konfesjonały, witraże z postaciami Apostołów, liczne rzeźby świętych. Także organy firmy Bracia Rieger. Natomiast neoromańskie ołtarze z galerii bocznych są już z 1909 r. Cenne rokokowe i neobarokowe perełki sztuki sakralnej stwarzają niepowtarzalną atmosferę wnętrza tego kościoła.